¢ MỘT SỐ VĂN BẢN ĐIỂN CHẾ VÀ PHÁP LUẬT VIỆT NAM, Tập 1 (từ thế kỉ XV đếnXVIII). Nhóm tác giả: Nguyễn Ngọc Nhuận (chủ biên), Lê Tuấn Anh, Trần Thị Kim Anh. Nhà xuất bản Khoa học xã hội ấn hành năm 2006. 772 trang, bìa cứng. Một số văn bản điển chế và pháp luật Việt Nam được xuất bản trong khuôn khổ Dự án tổng thể về bảo quản, sưu tầm, nghiên cứu khai thác di sản Hán Nôm của Viện Nghiên cứu Hán Nôm, là một trong số 3 tập dự kiến được tổ chức biên dịch và xuất bản. Tập I, tập II: Các văn bản điển chế pháp luật thời Lê (từ thế kỷ XV đến thế kỷ XVIII). Tập III: Các văn bản điển chế pháp luật thời Nguyễn (thế kỷ XIX). Tập I đã in gồm 5 văn bản: 1. QUỐC TRIỀU HÌNH LUẬT (tr.29-244) do Nguyễn Ngọc Nhuận giới thiệu, Nguyễn Ngọc Nhuận và Nguyễn Tá Nhí dịch, gồm 6 quyển: Q.1: Chương Danh lệ, gồm 49 điều. Chương Cấm vệ, gồm 47 điều. Q.2: Chương Vi chế, gồm 144 điều. Chương Quân chính, gồm 43 điều Q.3: Chương Hộ hôn, gồm 58 điều. Chương Điền sản gồm 32 điều, mới thêm 14 điều. Chương Gian thông, gồm 10 điều. Q.4: Chương Đạo tặc, gồm 54 điều. Chương Đấu tụng, gồm 50 điều Q.5: Chương Trá ngụy, gồm 38 điều. Chương Tạp luật, gồm 92 điều Q.6: Chương Bộ vong, gồm 12 điều. Chương Đoán ngục, gồm 65 điều. 2. THIÊN NAM DƯ HẠ TẬP (tr.247-414) do Trần Thị Kim Anh giới thiệu văn bản (từ trang 247-264), Lê Tuấn Anh dịch, gồm 2 tập. Tập IX gồm 102 điều. Tập X có 2 phần Tổng số bản đồ thiên hạ và Tổng mục thuế quan. 3. HỒNG ĐỨC THIỆN CHÍNH THƯ (tr.417-498) do Trần Thị Kim Anh giới thiệu văn bản (từ trang 417-422), Lê Tuấn Anh dịch, 80 mục. 4. QUỐC TRIỀU CHIẾU LỆNH THIỆN CHÍNH (tr.501-704) do Trần Thị Kim Anh giới thiệu văn bản và dịch. Q.1: Lại thuộc gồm 25 mục ; Q. 2: Hộ thuộc gồm 46 mục; Q.3: Lễ thuộc gồm 13 mục; Q.4: Lễ thuộc (phần hạ) gồm 20 mục; Q.5: Binh thuộc (phần hạ) gồm 28 mục; Q.6: Hình thuộc gồm 39 mục; Q.7: Công thuộc gồm 7 mục. 5. QUỐC TRIỀU KHÁM TỤNG ĐIỀU LỆ (tr.707-771) do Trần Thị Kim Anh giớithiệu văn bản, Lê Tuấn Anh dịch. Phần này gồm 31 lệ, bắt đầu là Thông lệ về khám tụng và kết thúc là Lệ thân sức lại dịch. Thế kỷ XV dưới thời Lê, bộ máy nhà nước được tổ chức khá hoàn bị, có những cơ quan chuyên trách, đặc biệt trên lĩnh vực luật pháp. Hệ thống các văn bản về điển chế, pháp luật và các văn bản luật lệ, chiếu lệnh đơn hành khác liên quan tới các lĩnh vực trong xã hội được chuẩn hóa và ban hành rộng rãi trong cả nước. Các văn bản pháp luật thời phong kiến ra đời như một nhu cầu tất yếu đối với một xã hội xuất hiện tư hữu, có giai cấp của nhà nước phong kiến, có nhiệm vụ điều chỉnh quan hệ giữa các tầng lớp, giai cấp, các cá nhân trong cộng đồng xã hội. Sự hình thành và phát triển của hệ thống các văn bản điển chế và pháp luật đã phản ánh sự phát triển thượng tầng kiến trúc của các định chế chính trị, nhà nước và pháp quyền thời phong kiến Việt Nam.
|