Ảnh minh họa SƯU TẦM TƯ LIỆU HÁN NÔM

Công tác sưu tầm tư liệu Hán Nôm luôn luôn là điều trăn trở không riêng của Viện Nghiên cứu Hán Nôm mà của toàn xã hội. ý thức sâu sắc về trách nhiệm phải đảm đương trước tổ tiên, cha ông và con cháu muôn đời mai sau, Viện đã tổ chức nhiều chuyến đi về các địa phương để mua sách và làm bản dập bia, chuông, khánh, biển gỗ, v.v. Trong nhiều năm qua, Viện đã triển khai thực hiện Dự án Điều tra sưu tầm tư liệu Hán Nôm trên các mặt công tác như:

 Ảnh minh họa

 Hội đồng nghiệm thu chọn sách mới sưu tầm

- Xác định địa bàn trọng điểm để triển khai thực hiện công tác điều tra sưu tầm tư liệu Hán Nôm.

- Lập phiếu điều tra tình trạng di tích và tiến hành điều tra thu thập tư liệu Hán Nôm hiện còn ở các di tích tại các địa phương trong phạm vi toàn quốc và đưa ra những phương án thích hợp để quản lí, thu thập nguồn tư liệu này.

- Sao chép các tư liệu chữ Hán, chữ Nôm gắn với các di tích như hoành phi, câu đối, bài vị, v.v..

- In dập trên giấy dó nguyên dạng văn khắc trên bia đá, chuông đồng, biển gỗ, khánh, bệ đá, cột mốc, ngai thờ v.v.

- Thu thập tư liệu Hán Nôm với các hình thức: mua, trao đổi, photocopy để đưa về kho lưu trữ của viện.

Đến nay, Viện hoàn thành cơ bản việc điều tra và sưu tầm tư liệu Hán Nôm ở các tỉnh phía Bắc và Bắc Trung bộ. Nhiều tư liệu Hán Nôm quí hiếm đã bổ sung cho kho sách của Viện, như các tập thơ văn viết bằng chữ Hán và chữ Nôm, sách chữ Nôm Tày - Nùng, sách chữ Thái cổ và văn khắc Hán Nôm thời Lý - Trần, Lê, Tây Sơn, Nguyễn ở các địa phương trong toàn quốc, v.v.. Hiện nay Viện đang phân loại và lập thư mục giới thiệu toàn bộ các tư liệu Hán Nôm đã sưu tầm được trong thời gian qua đồng thời triển khai nghiên cứu, công bố những tác phẩm Hán Nôm có giá trị.

 Ảnh minh họa

 Vào sổ sách Hán Nôm mới sưu tầm

 

q Trong 2 năm 2005 - 2006, Viện nghiên cứu Hán Nôm đã tiến hành điều tra tư liệu Hán Nôm trên địa bàn thành phố Hà Nội, nơi đang diễn ra những hoạt động sôi nổi tiến tới kỷ niệm 1000 năm Thăng Long. Đến nay, về cơ bản Viện nghiên cứu Hán Nôm đã sưu tầm hầu hết các địa bàn của Hà Nội. Viện đã tiến hành điều tra tư liệu Hán Nôm hiện có ở các di tích, tổ chức in rập văn khắc Hán Nôm (bia, chuông, khánh, biển gỗ,...), ghi chép các hoành phii và câu đối. Kết quả thu được một khối lượng tư liệu Hán Nôm đồ sộ và rất có giá trị khi nghiên cứu về lịch sử, địa lý, văn hóa, xã hội đất Thăng Long. Viện đang triển khai làm các thủ tục thư viện để phục vụ bạn đọc.

 

q Trong khuôn khổ chương trình sưu tầm tài liệu Hán Nôm ngoài lãnh thổ Việt Nam, với sự giúp đỡ của Viện Harvard Yenching (Hoa Kỳ) và Học viện Viễn đông Bác cổ Pháp (EFEO), năm 2006, một đoàn công tác của Viện Nghiên cứu Hán Nôm đã đến Paris - thủ đô nước Cộng hòa Pháp.

Tại Paris đoàn đã đến sao chụp tài liệu Hán Nôm tại Thư viện Hiệp hội châu Á (Socíeté Asiatique) và Thư viện Học viện Viễn đông Pháp (EFEO) - hai trong số các cơ quan như Thư viện Quốc gia (Bibgliothèque - Nationale), Học viện Quốc gia Sinh ngữ và Văn minh Phương Đông (Inalco), Bảo tàng Guimet; Kho lưu trữ Hội thừa sai ngoại quốc Paris (Le Séminaire de la Societé des Missions Ẻtangères)... hiện đang tàng trữ khoảng 800 cuốn sách Hán Nôm, trong đó khoảng hơn 200 cuốn thuộc

 Ảnh minh họa

 Trang đầu cuốn Tiến sĩ đề danh bi tập tại Thư viện Hiệp hội châu Á

loại sách mà Viện Nghiên cứu Hán Nôm chưa có, hoặc tuy đã có nhưng không phải là bản in, hoặc là bản in nhưng muộn hơn, mà Viện Nghiên cứu Hán Nôm cần sưu tầm bổ sung. Thư viện Hiệp hội châu Á: Thư viện Học viện Viễn đông Bác cổ Pháp tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho đoàn sao chụp tài liệu bằng phương tiện kỹ thuật số. Kết thúc đợt công tác đoàn đã sao chụp toàn bộ tài liệu Hán Nôm tại Thư viện Học viện Viễn đông Bác cổ Pháp và một phần sách Hán Nôm có ký hiệu HM tại Thư viện Hiệp hội châu Á với 16.000 trang của hơn 50 đầu sách.
          Trong chuyến công tác này, đoàn đã nhận được sự giúp đỡ nhiệt tình của GS.TS Philippe Papin (Trường Cao học thực hành Phápi) và hai đồng nghiệp cùng công tác tại Viện Nghiên cứu Hán Nôm hiện đang tu học tại Paris là Thạc sĩ Nguyễn Thị Dương và Thạc sĩ Cao Việt Anh cũng đã đóng góp nhiều công sức vào thành công của đoàn. Hy vọng thời gian tới, Viện Nghiên cứu Hán Nôm tiếp tục nhận được sự giúp đỡ của các cá nhân, đơn vị trong nước và quốc tế để có thể tiếp tục bổ sung thêm nhiều tài liệu Hán Nôm quý hiếm hiện đang lư giữ ở nước ngoài về kho tư liệu Viện Nghiên cứu Hán Nôm.


Ảnh minh họaẢnh minh họaẢnh minh họa

CÔNG TÁC SƯU TẦM TƯ LIỆU HÁN NÔM Ở NƯỚC NGOÀI CỦA VIỆN NGHIÊN CỨU HÁN NÔM TRONG THỜI GIAN GẦN ĐÂY

TRỊNH KHẮC MẠNH
Viện Nghiên cứu Hán Nôm

Trong nhiều năm qua, cán bộ Viện Nghiên cứu Hán Nôm đi nghiên cứu trao đổi khoa học và học tập ở nước ngoài đã chú ý đến tư liệu Hán Nôm, có nhiều công trình và bài viết bàn về thư mục Hán Nôm Việt Nam hiện đang lưu giữ ở nước ngoài. Trước hết có thể kể đến bộ Di sản Hán Nôm - Thư mục đề yếu do PGS. Trần Nghĩa và Giáo sư François Gros đồng chủ biên (Nxb. KHXH, H. 1993); bộ Thư mục chủ yếu giới thiệu các sách Hán Nôm mang ký hiệu A, AB, AC, VH, VN, HV tại kho sách Viện Nghiên cứu Hán Nôm, trong đó có một số sách mới sưu tầm thêm từ 1979 đến 1987 và đã giới thiệu các phông Hán Nôm thuộc Viện Viễn đông Bác cổ Pháp mang ký hiệu Paris EFEO, Thư viện Quốc gia Paris mang ký hiệu Paris BN, Thư viện Hiệp hội Á Châu mang ký hiệu Paris SA, Thư viện Trường Sinh ngữ Phương Đông mang ký hiệu Paris LO, Thư viện Bảo tàng Guimet mang ký hiệu Paris MG. Tiếp đến là các bài viết của các chuyên gia, có thể kể như: PGS. Trần Nghĩa (nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Hán Nôm) có các bài: Sách Hán Nôm ở nước ngoài (Nghiên cứu Hán Nôm, số 1/1985), Sách Hán Nôm tại Thư viện Vương quốc Anh (Tạp chí Hán Nôm, số 3/1995). PGS. Trần Nghĩa và TS. Nguyễn Thị Oanh, bài Thư mục tổng hợp sách Hán Nôm Việt Nam tại bốn tàng thư lớn của Nhật Bản (Tạp chí Hán Nôm, số 1/1999). PGS. Phan Văn Các (nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Hán Nôm) có bài: Thư mục Việt Nam học bằng chữ Hán ở Thư viện Harvard-Yenching Mỹ (Tạp chí Hán Nôm, số 4/1995). TS. Nguyễn Thị Oanh (Viện Nghiên cứu Hán Nôm) có các bài: Vài nét về Đông Dương văn khố và phông sách Hán Nôm tại đây (Tạp chí Hán Nôm, số 1/1994), Thư mục sách Hán Nôm tại Đông Dương văn khố Nhật Bản (Tạp chí Hán Nôm, số 4/1994). ThS. Chu Tuyết Lan (Viện Nghiên cứu Hán Nôm) có bài: Thông tin bổ sung về tài liệu Hán Nôm ở Đông Dương văn khố (Tạp chí Hán Nôm, số 5/2005). Và nhiều bài viết giới thiệu các đơn vị tư liệu Hán Nôm ở nước ngoài khác, v.v... Tuy nhiên các công trình và bài viết nêu trên chỉ mang tính thông báo tư liệu Hán Nôm hiện có ở nước ngoài.

Trong các năm (2005 - 2007), dưới sự giúp đỡ của Viện Harvard-Yenching Hoa Kì, Viện Viễn đông bác cổ Cộng hòa Pháp và Viện Khoa học xã hội Việt Nam; Viện Nghiên cứu Hán Nôm đã triển khai công tác sưu tầm tư liệu Hán Nôm theo hướng tích cực hơn, đó là thu thập tư liệu Hán Nôm ở nước ngoài bổ sung cho kho sách Hán Nôm của Viện theo các hình thức khác nhau, như: số hóa, microfilm, hay photocopy, v.v...

Năm 2005, được sự giúp đỡ của Viện Khoa học xã hội Việt Nam, đoàn cán bộ Viện Nghiên cứu Hán Nôm (PGS.TS Trịnh Khắc Mạnh và TS. Phạm Văn Thắm) đã sang làm việc với Viện Viễn đông Bác cổ Cộng hòa Pháp xin tài trợ kinh phí và chủ trương được số hóa các tư liệu Hán Nôm hiện đang lưu giữ ở Pháp, đề nghị của Viện Nghiên cứu Hán Nôm được Giám đốc Viện Viễn đông Bác cổ chấp thuận. Năm 2006, được sự hỗ trợ của Viện Viễn đông Bác cổ Pháp và Viện Harvard-Yenching Hoa Kì, Viện Nghiên cứu Hán Nôm cử hai cán bộ (NCV. Nguyễn Văn Nguyên và NCV. Hoàng Văn Nam) sang Cộng hòa Pháp để thu thập tư liệu Hán Nôm. Với sự tích cực của hai cán bộ Viện Nghiên cứu Hán Nôm và sự giúp đỡ tận tình của hai thư viện ở Paris, trong một thời gian ngắn, đã số hóa được 54 tên sách Hán Nôm với 16.858 trang ảnh (ghi thành 19 đĩa CD-ROM) hiện lưu giữ ở Viện Viễn đông Bác cổ và Thư viện Hiệp hội Á Châu. Đây là những tài liệu có giá trị về nội dung và về văn bản, thậm chí có những tài liệu mà kho sách Hán Nôm của Viện không có. Xin nêu một số ví dụ: Đại Nam chính biên liệt truyện, VIET.A-HIST.15, đây là bộ đầy đủ, trong khi đó Viện Nghiên cứu Hán Nôm có bộ VHt.11/1-4 nhưng không đầy đủ; những sách mà Viện Nghiên cứu Hán Nôm không có, như: Bắc Ninh tỉnh khảo dị, Hà Đông tỉnh khảo dị, Hương Sơn hành trình tạp vịnh, Khải Định chính yếu, Tiền Lê Nam Việt bản đồ mô bản, v.v... Có những sách đã được biên dịch và khai thác, phục vụ cho việc bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa Việt Nam, như Bắc Ninh tỉnh khảo dị, đang được sử dụng trong hồ sơ “Quan họ Bắc Ninh” để trình UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Sau đây chúng tôi nêu danh mục sách đã được Viện Nghiên cứu Hán Nôm số hóa ở hai thư viện tại Paris Cộng hòa Pháp.

 

DANH MỤC SÁCH SỐ HÓA Ở HAI THƯ VIỆN TẠI PARIS

TT

TÊN SÁCH

KÍ HIỆU

GHI CHÚ

 

VIỆN VIỄN ĐÔNG BÁC CỔ (EFEO - PARIS)

1

Đại Nam chính biên liệt truyện 大南正編列傳

VIET.A-HIST.15

In

2

Đại Nam liệt truyện tiền biên 大南列傳前編

VIET.A-HIST.4

In

3

Đồng Khánh Khải Định chính yếu 同慶啟定

VIET.A.HIST.26

In

4

Đường chinh Tây diễn truyện 唐征西演傳

VIET.B.LITT.12

Chép tay

5

Hoài Nam ký 懷南記

VIET.B.LITT.17

Chép tay

6

Hương Sơn hành trình tạp vịnh 香山行程雜詠

VIET.AB.LITT.5

In

7

Khải Định chính yếu 啟定

VIET.A.HIST.27

In

8

Khâm định tiễu Bình Thuận tỉnh man phỉ chính biên 欽定剿平順省蠻匪正編

VIET.A.HIST.22

In

9

Ngự chế vũ hoa đăng tân khúc 御製舞花燈新曲

VIET.B.LITT.16

Chép tay

10

Quan thế âm thánh tượng 觀世音聖像

VIET.AB.HLITT.7

In

11

Quốc triều sử toát yếu 國朝史撮要

VIET.A.HIST.17

In

12

Phật tượnglượng độ kinh 佛像量度經

VIET.AB.RELI.1

In

13

Tây du ký 西遊記

VIET.B.LITT.15

Chép tay

14

Thánh chế thi tam tập 聖製詩三集

VIET.A.LITT.2

In

15

Thánh chế văn tam tập 聖製文三集

VIET.A.LITT.3

In

16

Tiền Lê Nam Việt bản đồ mô bản 前黎南越版圖摹本

VIET.A.GEO.4

Chép tay

17

T Thắng diễn truyện 徐勝演傳

VIET.B.LITT.19

Chép tay

 

THƯ VIỆN HIỆP HỘI Á CHÂU (SOCIÉTEASIATIQUE)

18

Bắc Ninh tỉnh khảo dị 北寧省考異

HM.2167

Chép tay

19

Bế môn gia phả 閉門家譜

HM.2220

Chép tay

20

Tam Bình thc lục (平興實, 寧實錄, 平西實錄)

HM.2211

In

21

Bốc toán pháp 卜算法

HM.2121

Chép tay

22

Cung thỉnh Trần thánh khoa văn 供請陳聖科文

HM.2213

Chép tay

23

Đại đạo nguyên lưu 大道源流

HM.2209

Chép tay

24

Đại Nam chính biên chích ký 大南正編摘記

HM.2130

Chép tay

25

Đại Nam quốc sử quán tàng thư mục 大南國史館藏書目

HM.2185

Chép tay

26

Đông cung thủy thần 東宮水神

HM.2114

Chép tay

27

Giao châu chí 交州志

MH.2240

Chép tay

28

Hà Đông tỉnh khảo dị 河東省考異

HM.2172 (1-2)

Chép tay

29

Hà Đông Từ Liêm Nghĩa Đô xã Tiên Thượng thôn đồng niên tiết lệ 河東慈廉義都社先上村仝年節例

HM.2168

Chép tay

30

Bình Nam chỉ chưởng nhật trình đồ平南指掌日程圖

HM.2207

Chép tay

31

Bình Nam tạp ký 南雜記

HM.2179

Chép tay

32

Đại Nam nhất thống chí bổ di 大南一統志補遺

HM.2129

Chép tay

33

Hà Đông tỉnh Hoài Đức phủ Thượng Hội xã khảo dị 河東省懷德府上會社考異

HM.2123

Chép tay

34

Hà Đông tỉnh Từ Liêm huyện Dịch Vọng tiền đồng niên tiết lệ 河東省慈廉縣驛望前仝年節例

HM.2171

Chép tay

35

Kim Vân Kiều chú 金雲翹註

HM.2183

Chép tay

36

Đoàn thị thc lục 段氏實

HM.2112

Chép tay

37

Hoàng Lê ngọc phả ký tập 黃黎玉譜記集

HM.2145

Chép tay

38

Lịch triều tạp kỷ 歷朝雜紀

HM.2163

Chép tay

39

Nghĩa Đô xã danh hiệu mục lục 義都社名號目

HM.2122

Chép tay

40

Toản tập Thiên Nam lộ đồ 纂集天南路圖

HM.2241

Chép tay

41

Trần triều hiển thánh chân kinh 陳朝顯聖真經

HM.2243

In

42

Viêm giao chưng cổ ký 炎郊徵古記

HM.2232

Chép tay

43

Hà môn gia phả 何門家譜

HM.2233

Chép tay

44

Thanh Hóa tỉnh thổ dân tục lệ chí dị 清化省土民俗例誌異

HM.2161

Chép tay

45

Nam Bắc đồng văn tập 南北同文集

HM.2212

Chép tay

46

Nghệ An phong thổ ký乂安風土記

HM.2202

Chép tay

47

S trình đồ họa 使程圖畫

HM.2196

Chép tay

48

Tây Sơn thuật lược 西山述略

HM.2178

Chép tay

49

Thái Thượng diệu thủy kinh 太上妙始經

HM.2181

Chép tay

50

Trần triều hiển thánh chính kinh 陳朝顯聖正經

HM.2203

Bản in

51

Hoàng Việt nhất thống dư địa chí 黃越一統輿地

HM.2192

Chép tay

52

Tư chinh kỷ lịch 孜征紀

PD.3280

Chép tay

53

Tư đồng s孜童事記

PD.2379

Chép tay

54

Tiến sĩ đề danh bi tập 進士題名碑集

HM.2230

Chép tay

 

Năm 2006, được sự giúp đỡ của Viện Harvard-Yenching Hoa Kì, đoàn cán bộ Viện Nghiên cứu Hán Nôm (PGS. TS Trịnh Khắc Mạnh và ThS. Chu Tuyết Lan) đã sang làm việc với Thư viện Quốc hội Hoa Kì, Viện Harvard-Yenching Hoa Kì, Đại học Hawaii Hoa Kì và Đại học Berkeley Hoa Kì. Đoàn đã tham quan, tìm hiểu tài liệu Hán Nôm ở các thư viện, xin kinh phí nhân bản kho microfilm ở Viện Harvard-Yenching Hoa Kì và Đại học Hawaii Hoa Kì. Đến tháng 12/2007, những bản microfilm cần thiết mà Viện Nghiên cứu Hán Nôm đề xuất đã được Viện Harvard-Yenching Hoa Kì và Đại học Hawaii Hoa Kì trao tặng cho Viện Nghiên cứu Hán Nôm. Số lượng cụ thể như sau:

1. Viện Harvard-Yenching Hoa Kì trao tặng 64 cuộn film 35 mm, dương bản trong đó 05 cuộn niên hiệu Gia Long với khoảng 700 trang ảnh; 59 cuộn niên hiệu Minh Mệnh với 13.260 trang ảnh. Nội dung là các bản tâu trình xin phê duyệt của vua về toàn bộ các vấn đề của các Bộ và các cơ quan hành chính từ trung ương đến các phủ huyện gọi chung là “Chư bộ nha tấu tập”. Nhìn chung chất lượng ảnh chụp không đồng đều, có nhiều cuộn, ảnh chữ bị mờ rất khó đọc, có lẽ là do chính bản gốc bị mờ rách. Số microfilm này Viện giao cho TS. Trương Đức Quả (Thư kí Hội đồng Khoa học Viện) lập danh mục nội dung các cuộn microfilm. Sau đây chúng tôi nêu danh mục nội dung microfilm Viện Harvard-Yenching Hoa Kì trao tặng Viện Nghiên cứu Hán Nôm.

 

DANH MỤC NỘI DUNG MICROFILM TÀI LIỆU CHÂU BẢN NIÊN HIỆU GIA LONG VÀ MINH MỆNH DO HARVARD -YENCHING TẶNG - NIÊN HIỆU GIA LONG

TT

KÝ HIỆU

NỘI DUNG

TẬP

TRANG

GHI CHÚ

1.

Fc 1066

Tháng 1- 8, Gia Long thứ 4 -9 (1805-1810) Chiếu chỉ Công đồng

1

300

Ảnh mờ

2.

Fc 1068

Tháng 12, Gia Long thứ 16 (1817) Chiếu chỉ

0

200

-

3.

Fc 1069

Tháng 12, Gia Long thứ 16 (1817) Chiếu chỉ

0

50

-

4.

Fc 1070

Tháng 12, Gia Long thứ 18 (1819) Chiếu chỉ

0

50

-

5.

Fc 1067

Tháng 12, Gia Long thứ 18 (1819) Chư bộ nha tấu tập.

0

100

-

 

Cuộn

Chiếu chỉ / tấu tập

 

700

 

NIÊN HIỆU MINH MỆNH: Chư bộ nha tấu tập

TT

KÝ HIỆU

NỘI DUNG

TẬP

TRANG

GHI CHÚ

1.

Fc1071

Tháng 1-12, Minh Mệnh thứ 1 (1820)

1

250

Ảnh rõ

2.

Fc1072

Tháng 1-12, Minh Mệnh thứ 1 (1820)

2

350

-

3.

Fc1073

Tháng 1-12, Minh Mệnh thứ 2 (1821)

3

350

-

4.

Fc1074

Tháng 5,Minh Mệnh thứ 2 (1821)

4

200

-

5.

Fc1075

Minh Mệnh thứ 3-5 (1822-1824)

5

200

-

6.

Fc1076

Tháng 1, Minh Mệnh thứ 4 (1823)

6

300

Ảnh rõ

7.

Fc1077

Minh Mệnh thứ 4 (1823)

7

50

-

8.

Fc1078

Tháng 1-7, Minh Mệnh thứ 5 (1824)

8

160

-

9.

Fc1079

Tháng 8-10, Minh Mệnh thứ 5 (1824)

9

150

Ảnh mờ

10.

Fc1080

Tháng 1-12, Minh Mệnh thứ 5 (1824)

10

100

Ảnh rõ

11.

Fc1081

Tháng 1-5, Minh Mệnh thứ 6 (1825)

11

200

-

12.

Fc1082

Tháng 2-12, Minh Mệnh thứ 6 (1825)

12

150

-

13.

Fc1083

Tháng 6-9, Minh Mệnh thứ 6 (1825)

13

200

-

14.

Fc1084

Tháng 10-12, Minh Mệnh thứ 6 (1825)

14

250

-

15.

Fc1085

Tháng 2-12, Minh Mệnh thứ 7 (1826)

15

250

-

16.

Fc1086

Tháng 1- 3, Minh Mệnh thứ 7 (1826)

16

250

-

17.

Fc1087

Tháng 4-5, Minh Mệnh thứ 7 (1826)

17

150

B.thường

18.

Fc1088

Tháng 6-7, Minh Mệnh thứ 7 (1826)

18

200

-

19.

Fc1089

Tháng 8-10, Minh Mệnh thứ 7 (1826)

19

200

-

20.

Fc1090

Tháng 10-12, Minh Mệnh thứ 7 (1826)

20

200

-

21.

Fc1091

Tháng 1-2, Minh Mệnh thứ 8 (1827)

21

200

-

22.

Fc1092

Tháng 1- 5, Minh Mệnh thứ 8 (1827)

22

150

-

23.

Fc1093

Tháng 3-8, Minh Mệnh thứ 8 (1827)

23

220

-

24.

Fc1094

Tháng 5- 7, Minh Mệnh thứ 8 (1827)

24

200

-

25.

Fc1095

Tháng 6-12, Minh Mệnh thứ 8 (1827)

25

200

-

26.

Fc1096

Tháng 8-10, Minh Mệnh thứ 8 (1827)

26

180

-

27.

Fc1097

Tháng 11-12, Minh Mệnh thứ 8 (1827)

27

180

-

28.

Fc1098

Tháng 4-5, Minh Mệnh thứ 10 (1829)

28

100

-

29.

Fc1099

Tháng 5- 7, Minh Mệnh thứ 10 (1829)

Cơ mật viện tấu tập

29

200

-

30.

Fc1100

Tháng 6-10, Minh Mệnh thứ 10 (1829)

30

350

-

31.

Fc1101

Tháng 8-9, Minh Mệnh thứ 10 (1829)

31

300

-

32.

Fc1102

Tháng 1-4, Minh Mệnh thứ 10 (1829)

32

250

-

33.

Fc1103

Tháng 5-10, Minh Mệnh thứ 10 (1829)

33

220

-

34.

Fc1104

Tháng 3- 8, Minh Mệnh thứ 10 (1829)

34

300

Mờ rách

35.

Fc1105

Tháng 10-11, Minh Mệnh thứ 10 (1829)

35

250

B.thường

36.

Fc1106

Tháng 1-9, Minh Mệnh thứ 10 (1829)

36

350

-

37.

Fc1107

Tháng 11, Minh Mệnh thứ 10 (1829)

37

150

-

38.

Fc1108

Tháng 6,Minh Mệnh thứ 10 (1829)

38

100

-

39.

Fc1109

Tháng 1-2, Minh Mệnh thứ 11 (1830)

39

200

-

40.

Fc1110

Tháng 1-2, Minh Mệnh thứ 11 (1830)

Chư tỉnh tấu tập.

40

250

-

41.

Fc1111

Tháng 3-4, Minh Mệnh thứ 11 (1830)

41

350

-

42.

Fc1112

Tháng 4-5, Minh Mệnh thứ 11 (1830)

42

150

-

43.

Fc1113

Tháng 6-8, Minh Mệnh thứ 11 (1830)

43

50

-

44.

Fc1114

Tháng 9-12, Minh Mệnh thứ 11 (1830)

44

300

-

45.

Fc1115

Tháng 1, Minh Mệnh thứ 12 (1831)

45

50

-

46.

Fc1116

Tháng 4-6, Minh Mệnh thứ 14 (1833)

46

250

-

47.

Fc1117

Tháng 7-9, Minh Mệnh thứ 14 (1833)

47

300

Mờ rách

48.

Fc1118

Tháng 10, Minh Mệnh thứ 14 (1833)

48

350

Ảnh rõ

49.

Fc1119

Tháng 10-11, Minh Mệnh thứ 14 (1833)

49

300

B.thường

50.

Fc1120

Tháng 12 thượng, Minh Mệnh thứ 14 (1833)

50

350

-

51.

Fc1121

Tháng 12 hạ, Minh Mệnh thứ 14 (1833)

51

300

-

52.

Fc1122

Tháng 1-2, Minh Mệnh thứ 15 (1834)

52

200

Mờ

53.

Fc1123

Tháng 9, Minh Mệnh thứ 16 (1835)

53

250

B.thường

54.

Fc1124

Tháng 7-8, Minh Mệnh thứ 16 (1835)

54

250

-

55.

Fc1125

Tháng 1, Minh Mệnh thứ 17 (1836)

55

300

-

56.

Fc1126

Tháng 12, Minh Mệnh thứ 17 (1836)

56

200

-

57.

Fc1127

Tháng 7, Minh Mệnh thứ 18 (1837)

57

250

Ảnh rõ

58.

Fc1128

Tháng 7, Minh Mệnh thứ 18 (1837)

58

250

-

59.

Fc1129

Tháng 10-11, Minh Mệnh thứ 18 (1837)

59

300

-

 

Cuộn

Chư bộ nha tấu tập

 

13.260

 

Chúng tôi chưa có điều kiện đối chiếu với các bộ Châu bản hiện đang lưu giữ ở trong nước, nhưng theo chúng tôi đây là những tài liệu Châu bản rất có giá trị và có thể bổ sung cho tài liệu Châu bản ở Việt Nam bị thiếu.

2. Đại học Hawaii Hoa Kì trao tặng 6 cuộn Film 35mm dương bản, đề là của Học viện Viễn đông Bác cổ Pháp tại Hà Nội chụp vào năm 1952 và 1955 gồm 06 cuốn sách Hán Nôm với 1400 trang ảnh khá tốt. Trong số 6 sách này, có sách rất cần thiết cho việc khảo cứu, so sánh và đối chiếu về nội dung cũng như về văn bản; cũng có những sách mà Viện Nghiên cứu Hán Nôm không có như: Thiên Nam dư địa khảo, Quế Đường di tập. Sau đây chúng tôi nêu danh mục sách microfilm Đại học Hawaii Hoa Kì trao tặng Viện Nghiên cứu Hán Nôm.

 

DANH MỤC MICROFILM DO ĐẠI HỌC HAWAII TẶNG

 

TT

CUỘN SỐ

NỘI DUNG

KÝ HIỆU

SỐ TRANG

TẬP

1

19

Thiên Nam dư địa khảo

A.1375

150

81

2

135

Quốc sử di biên

A.1045/1

350

0

3

137

An Nam cửu long kinh

A.1050

400

0

4

150

Hải Đông chí lược

A.103

100

0

5

169

Bạch Vân am thi văn tập

A.296/1

300

0

6

203

Quế Đường di tập

A.270

100

0

 

Như vậy, Viện Harvard-Yenching Hoa Kì và Đại học Hawaii Hoa Kì trao tặng cho Viện Nghiên cứu Hán Nôm 70 cuộn microfilm với 15.360 trang ảnh tài liệu Châu bản và sách Hán Nôm.

Cũng trong năm 2006, Ngài Alexandre Le nguyên quản thủ Thư viện Á Châu Viện Viễn đông Bác cổ Paris Cộng hòa Pháp đã tặng Viện Nghiên cứu Hán Nôm một đĩa CD-ROM ghi 30 sách Nôm với hơn 1000 trang ảnh đen trắng. Xin nêu danh mục như sau:

 

DANH MỤC SÁCH CHỮ NÔM DO ALEXANDRE LE TẶNG

1

Ấu học thi diễn nghĩa 幼學詩演義

In

2

Cai Vàng tân truyện 新傳

In

3

Chỉ Nam ngọc âm giải nghĩa 指南玉音解義

In

4

Chinh phụ ngâm 征婦吟

In

5

Đại Nam quốc sử diễn ca 大南國史演歌

In

6

Dì ghẻ con chồng 𤴪𡥵

In

7

Đoạn trường tân thanh 斷腸新聲

Chép tay

8

Lộ địch diễn ca 路逖演歌

In

9

Hàn Vương tôn phú 韓王孫賦

In

10

Hoài Nam ký 懷南記

Chép tay

11

Kim Vân Kiều truyện 金雲翹傳

Chép tay

12

Lưu Bình Dương Lễ tân truyện 劉平楊禮新傳

In

13

Lưu Bình phú 劉平賦

In

14

Mộng Tiên ca 夢仙歌

In

15

Nam ca tân truyện 南歌新傳

In

16

Nam cầm khúc

In

17

Ngũ luân khúc 五倫曲

In

18

Ông Thánh Y na xu truyện 翁聖衣那樞傳

Chép tay

19

Phật thuyết đại báo phụ mẫu ân trọng kinh 佛說大報父母恩重經

In

20

Quan âm phú 觀音賦

In

21

Sãi vãi tân lục quốc âm diễn ca 𠉜新錄國音演歌

Chép tay

22

Sãi vãi thư tập 仕娓書集

In

23

Sự tích ông Trạng Quỳnh 事跡翁狀瓊

In

24

Thánh giáo yếu lý quốc ngữ 聖教要理國語

In

25

Thoại Khanh Châu Tuấn thư tập 瑞卿珠俊書集

In

26

Thúy sơn thu mộng ký 翠山秋夢記

In

27

Trê Cóc tân truyện  𩸴𧋉新傳

In

28

Trinh Thử truyện 貞鼠傳

In

29

Việt sử diễn nghĩa tứ tự ca 越史演義四字歌

In

30

Vương Lăng phú 王陵賦

In

Tất cả sách số hóa tại hai thư viện ở Pari Cộng hòa Pháp, microfilm tài liệu Châu bản và sách Hán Nôm do Viện Harvard-Yenching Hoa Kì và Đại học Hawaii Hoa Kì và sách ghi trong đĩa CD do Ngài Alexandre Le trao tặng cho Viện Nghiên cứu Hán Nôm, Viện giao cho Phòng Ứng dụng tin học (Viện Nghiên cứu Hán Nôm) quản lý, chúng tôi đang xử lý kỹ thuật và sẽ in đóng thành từng tập theo danh mục, để phục vụ bạn đọc trong thời gian sắp tới.

Để có được những tài liệu Hán Nôm có giá trị ở nước ngoài về kho sách của Viện Nghiên cứu Hán Nôm trong các năm qua, chúng tôi xin chân thành cảm ơn: GS. Tu Weiming nguyên Giám đốc Viện Harvard-Yenching Hoa Kì, Ngài Peter L. Kelley Giám đốc điều hành Viện Harvard-Yenching Hoa Kì, Ngài Edward J.Baker nguyên Phó Giám đốc Viện Harvard-Yenching Hoa Kì và TS. Nguyễn Nam Viện Harvard-Yenching Hoa Kì; Dr. Raymond Lum và bà Phan Thị Ngọc Chấn Thư viện Viện Harvard-Yenching Hoa kì; GS. Liam C. Kelley Đại học Hawaii Hoa Kì và Ngài Allen Reidy Thư viện Đại học Hawaii Hoa Kì; GS. Franciscus Verellen Giám đốc Viện Viễn đông Bác cổ Paris Cộng hòa Pháp và Ngài Alexandre Le nguyên quản thủ Thư viện Á Châu Viện Viễn đông Bác cổ Paris Cộng hòa Pháp; Dr. Andrew Hardy Giám đốc Viễn đông Bác cổ Hà Nội và Dr. Philippe Papin nguyên Giám đốc Viễn đông Bác cổ Hà Nội; GS.TS. Đỗ Hoài Nam Chủ tịch Viện Khoa học xã hội Việt Nam; cùng một số cơ quan, tổ chức khoa học trong nước và quốc tế khác. Để kế hoạch thu thập các tư liệu Hán Nôm ở nước ngoài của Viện Nghiên cứu Hán Nôm được tiếp tục, chúng tôi trân trọng đề nghị Viện Harvard-Yenching Hoa Kì, Viện Viễn đông Bác cổ Paris Cộng hòa Pháp, Đông Dương văn khố (Toyo Bunko) Nhật Bản và Viện Khoa học xã hội Việt Nam tiếp tục quan tâm giúp đỡ Viện Nghiên cứu Hán Nôm.

----------------------------

 Trong các năm (2005 - 2007), dưới sự giúp đỡ của Viện Harvard-Yenching Hoa Kì, Viện Viễn đông bác cổ Cộng hòa Pháp và Viện Khoa học xã hội Việt Nam; Viện Nghiên cứu Hán Nôm đã triển khai công tác sưu tầm tư liệu Hán Nôm theo hướng tích cực hơn, đó là thu thập tư liệu Hán Nôm ở nước ngoài bổ sung cho kho sách Hán Nôm của Viện theo các hình thức khác nhau, như: số hóa, microfilm, hay photocopy, v.v...

VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM - VIỆN NGHIÊN CỨU HÁN NÔM

Địa chỉ: 183 Đặng Tiến Đông - Đống Đa - Hà Nội
Tel: 84 24. 38573194 - Fax: 84 24 38570940
Email:vienhannom@gmail.com
Người chịu trách nhiệm: PGS.TS.Nguyễn Tuấn Cường
Lượt truy cập: